هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش میزان پذیرش و نقش اضطراب رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی در میزان استفاده از (سامان)ه مدیریت کتابخانه های عمومی ((سامان)) در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT) بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی-هم بستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مراجعه کنندگان کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمان مشتمل بر 130 کتابخانه که مجموعا شامل 35906 مراجعه کننده بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد که به روش چندمرحله ای صورت گرفت. برای اجرای پژوهش از دو پرسش نامه پذیرش فناوری اطلاعات (گودرزوند چگینی و اسماعیلی، 1394) و مقیاس اضطراب رایانه ای (هنسن، گلاس و نایت) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که بین متغیرهای مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری، و قصد رفتاری استفاده از نرم افزار کتابخانه ای (سامان) رابطه معنادار وجود داشت. سطح پذیرش نرم افزار کتابخانه ای (سامان) برحسب جنسیت کاربران کتابخانه های عمومی استان کرمان تفاوت معنی دار نداشت اما برحسب سن کاربران تفاوت معنادار داشت. اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه انتظار عملکرد، انتظار تلاش و تاثیر اجتماعی با قصد رفتاری استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای (سامان) بود. همچنین، اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه شرایط تسهیل گر با استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای (سامان) بود. اصالت/ارزش: از آنجا که تاکنون پژوهشی به بررسی نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش (سامان)ه مدیریت کتابخانه های عمومی در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری نپرداخته است، نتایج پژوهش حاضر با تاکید بر اهمیت نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش و استفاده به منظور ارتقای این (سامان)ه می تواند مفید واقع شود.

هدف: هدف از این پژوهش، تعیین اولویت های به کارگیری قابلیت های وب 0/2 در (سامان)ه مدیریت کتابخانه های عمومی کشور ((سامان)) از دیدگاه کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان تهران است. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی-پیمایشی صورت گرفت و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل 240 نفر از کتابداران کتابخانه های عمومی استان تهران بود. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای دیگرساخته است که شامل 103 قابلیت در هفت معیار اصلی می شود. یافته ها: نتایج نشان داد که قابلیت های داشتن پروفایل شخصی از معیار پرونده کاربر، ارایه اطلاعات کامل کتاب شناختی و جزییات تولید اثر از معیار نمایش کامل منابع، ارایه راهنما از معیار محتوا، پرسش و پاسخ از کتابدار از معیار مشارکت کاربران، بالاترین اولویت را از نظر کتابداران داشتند و قابلیت های دیگر معیارها اولویتی یکسان داشتند. از میان معیارهای مورد ارزیابی، قابلیت های دارای ویژگی های مرتبط با بسترهای اجتماعی رتبه میانگین کمتری نسبت به بقیه قابلیت ها داشتند و به نظر می رسد دغدغه اصلی کتابداران، جست وجوی منابع و خدمات رسانی هرچه بیشتر به منظور شناساندن منابع موردنیاز مراجعان به صورت دل خواه آنان با استفاده از قابلیت های وب 0/2 است. اصالت/ارزش: نرم افزار (سامان) از قابلیت های اصلی وب 0/2 مانند پرونده کاربر، مشارکت کاربران و خبررسانی در سطح پایینی حمایت می کند، اما از ویژگی های رایج نرم افزارهای کتابخانه ای مانند جست وجو و نمایش مدارک در سطح بالاتری پشتیبانی می کند. بنابراین، این یافته ها می تواند به تصمیم سازان در این عرصه کمک کند تا بتوانند برنامه های لازم برای آینده این نرم افزار را پیش بینی کنند.

هدف: شناسایی اطلاعات مورد نیاز و نقش و جایگاه (سامان)ه اطلاعات مدیریت در کتابخانه ملی ایران از دیدگاه مدیران این کتابخانه است.روش/ رویکرد پژوهش: از رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی استفاده شده است. جامعه آماری کلیه مدیران رده میانی کتابخانه ملی است که بر اساس ساختار سازمانی 14 نفر بوده اند؛ داده ها از طریق مصاحبه گردآوری شد. تحلیل داده ها نیز بر اساس مبانی کدگذاری و تحلیل محتوا با استفاده از نظریه داده بنیاد صورت گرفت.یافته ها: یافته ها نشان دهنده انواع اطلاعات مدیریتی مورد نیاز مدیران و راه های کسب این اطلاعات است. همچنین، دیدگاه مدیران در خصوص وضعیت MIS در کتابخانه، مزایای MIS، چالش های نبود MIS، و موانع استقرار MIS را در کتابخانه دربرمی گیرد.نتیجه گیری: استفاده از MIS در کتابخانه ملی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات مدیریتی باشد و به کتابخانه در رسیدن به اهدافش کمک شایانی نماید. شرط اصلی موفقیت این (سامان)ه، مهیا بودن پیش نیازهای استقرار آن در کتابخانه ملی است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت امنیت اطلاعات در (سامان)ه های تحت وب نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است.روش: روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها، سیاهه وارسی است که بر مبنای استاندارد ISO/IEC 27002 تهیه شده و با 11 شاخص و 79 زیرشاخص، امنیت اطلاعات را مورد سنجش قرار می دهد. شاخص های ارزیابی شامل خط مشی امنیت اطلاعات؛ سازماندهی امنیت اطلاعات؛ مدیریت دارایی ها؛ امنیت منابع انسانی؛ امنیت فیزیکی و محیطی؛ مدیریت ارتباطات و عملیات؛ کنترل دسترسی؛ تهیه، توسعه و نگهداری سیستم های اطلاعاتی؛ مدیریت حوادث؛ امنیت اطلاعات؛ مدیریت تداوم کسب و کار؛ و انطباق است. چهار (سامان)ه تحت وب شامل «(سامان)ه شبکه کتابخوانان حرفه ای»، «(سامان)ه طرح کتاب من»، «(سامان)ه پیام مشرق» و «(سامان)ه آماری فرزین» نهاد کتابخانه های عمومی کشور جامعه پژوهش را تشکیل دادند.یافته ها: بر اساس دیدگاه مدیران (سامان)ه ها، از نظر امنیت، دو «(سامان)ه شبکه کتابخوانان حرفه ای» و «(سامان)ه طرح کتاب من» با میانگین 0.68 در حد خوب و دو «(سامان)ه پیام مشرق» و «(سامان)ه آماری فرزین» با میانگین های 0.60 و 0.53 در حد متوسطی قرار دارند. از دیدگاه کارشناسان فن آوری اطلاعات ادارات کل کتابخانه های عمومی کشور، هر چهار (سامان)ه از لحاظ شاخص های امنیت اطلاعات در حد متوسطی قرار دارند و تفاوت معنی داری بین این چهار (سامان)ه وجود ندارد. همچنین دو شاخص «مدیریت تداوم کسب و کار» و «تهیه، توسعه و نگهداری سیستم های اطلاعاتی» قوی ترین نقاط و «خط مشی امنیت اطلاعات» و «سازماندهی امنیت اطلاعات» آسیب پذیرترین نقاط امنیت اطلاعات (سامان)ه های نهاد کتابخانه های عمومی به شمار می روند و تفاوت معنی داری بین 11 شاخص اصلی امنیت اطلاعات در این چهار (سامان)ه وجود دارد.اصالت/ ارزش: با عرضه اولین استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات، نگرش سیستماتیک به مقوله ایمن سازی فضای تبادل اطلاعات شکل گرفت. این مقاله بر اساس یکی از استانداردهای پذیرفته شده امنیت اطلاعات، (سامان)ه های تحت وب نهاد کتابخانه های عمومی کشور را ارزیابی و نقاط قوت و آسیب پذیر این (سامان)ه ها را مشخص کرده است و پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت امنیت این (سامان)ه ها ارائه داده است.

هدف: بررسی دیدگاه خبرگان درخصوص مؤلفه های مدیریت راهبردی کتابخانه های عمومی ایران. یافته ها می تواند به ارائة خدمات کارآمد و دستیابی به اهداف و چشم انداز کتابخانه های عمومی کمک کند و ابزار مناسبی برای عملیاتی کردن مدیریت راهبردی کتابخانه های عمومی باشد.روش: با استفاده از تکنیک دلفی، نظر 20 نفر از متخصصان مدیریت راهبردی و علوم اطلاعات، که به صورت هدفمند در سه نوبت انتخاب شدند، به دست آمد. برای بررسی نرمال بودن داده های فردی از آزمون شاپیرو - ویلک استفاده شد. داده ها با سطح معنی داری کمتر از آلفا 0/05 و با اطمینان 0/95 ناپارامتریک (غیرنرمال) بودند. با توجه به کیفیت و توالی طیف لیکرت و موارد ناپارامتریک، از آزمون های دوجمله ای ناپارامتریک استفاده شد که در جدول نتایج آزمون دوجمله ای، نسبت داده ها در دو گروه مشخص شده است. همچنین اگر سطح معنی داری به دست آمده کمتر از آلفای 0/05 بود، با اطمینان 0/95 معنی دار درنظر گرفته شد. سطح معنی داری بیشتر از آلفا 0/05 با اطمینان 0/95 معنی دار نبود و حذف شد. همچنین برای تعیین میزان هماهنگی بین دیدگاه های بیان شده از آزمون کندال استفاده شد. این ضریب با علامت w نشان داده می شود؛ یعنی مقداری بین 0 تا 1. اگر ضریب کندال صفر بود، به معنای نبود توافق کامل و اگر یک بود، به معنای توافق مطلق بود.نتیجه گیری: در 78 مؤلفة اساسی برای مدیریت راهبردی شناسایی و تصویب و در یک چارچوب ارائه شد. فرایند و چارچوب، درک عمیق تری از فرایند توسعه، اجرا و ارزیابی شناسایی می کنند.

چکیده هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع کتابخانه های عمومی شهر شیراز و تعیین بهترین مکان برای احداث کتابخانه های عمومی این شهر می باشد. روش: به منظور ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی، داده های توصیفی با استفاده از مطالعه، مشاهده، مصاحبه جمع آوری شد و داده های مکانی با استفاده از نقشه ها گردآوری گردید. سپس داده های گردآوری شده در محیط نرمافزار (سامان)ه اطلاعات جغرافیایی وارد و پایگاه داده مکانی تشکیل شد. با استفاده از تلفیق لایه ها، نخست توزیع فضایی کتابخانه های موجود ارزیابی و سپس الگوهایی جهت استقرار کتابخانه های عمومی در شهر شیراز طراحی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که کتابخانه های عمومی شهر شیراز به لحاظ نحوه توزیع در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و توزیع کتابخانه ها در شهر شیراز به صورت اتفاقی صورت گرفته است. همچنین الگوهایی جهت استقرار کتابخانه های عمومی شهر شیراز در سطح محله، ناحیه، منطقه و مرکزی ارائه شد. اصالت/ارزش: از معیارهای رشد و توسعه فرهنگی در هر جامعه میزان استفاده از کتابخانه ها به خصوص کتابخانه های عمومی است و استفاده از کتابخانه های عمومی نیز در گرو سهولت دسترسی به آنهاست. با توجه به رشد و توسعه جمعیت، مسئله دسترسی چالش برانگیزتر شده و لزوم اهمیت مکانیابی برای کتابخانه های عمومی را آشکارتر میکند.

هدف: هدف پژوهش شناسایی ارتباط فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی شهر تهران بر اساس ارکان مدل دنیسون بود. برای رسیدن به این هدف، پژوهش به دنبال شناسایی ارتباط بین مؤلفۀ رسالت، مؤلفۀ سازگاری، مؤلفۀ انطباق پذیری و درنهایت بررسی ارتباط بین مؤلفۀ درگیر شدن در کار مشارکتی با مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد بود.روش: این پژوهش در زمرۀ تحقیقات کمّی و از نوع همبستگی قرار دارد. جامعۀ آماری تمامی کارکنان کتابخانه های عمومی نهاد شهر تهران که به تعداد حدود 360 نفر و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 186 نفر بوده است که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق پرسشنامۀ محقق ساخته، شامل 28 سؤال که برای سنجش ارتباط مؤلفه های فرهنگ سازمانی با مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد استفاده شده است.یافته ها: وضعیت فرهنگ سازمانی از منظر مؤلفه های مدل دنیسون با میانگین 3/84 در وضعیت قابل قبول است. همچنین بین مؤلفه های مدل دنیسون: رسالت، سازگاری، انطباق پذیری و درگیر شدن در کار مشارکتی و مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد ارتباط معناداری وجود دارد؛ از سوی دیگر طبق آزمون رتبه بندی فریدمن درگیر شدن در کار، با 2/69، نسبت به سایر مؤلفه های مدل، بیشترین اثر را بر مدیریت تغییر و رسالت کمترین اثر بر مدیریت تغییر را با 2/40 دارند.نتیجه گیری: مولفه های درگیر شدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری، رسالت فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر کارکنان مدل دنیسون، نمره بالاتر از متوسط را کسب کرده و وضعیت مطلوبی داشته اند. بنابراین به نظر می رسد فرهنگ سازمانی غالب در کتابخانه های موردمطالعه با مؤلفه های دنیسون همخوانی داشته و لذا با توجه به میانگین مؤلفه های فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر و ارتباط مستقیم این دو باهم می توان نتیجه گرفت که فرهنگ سازمانی از ارکان مهم در فرایند تغییر در کتابخانه های موردمطالعه است؛ و به نظر می رسد برای بهبود و افزایش آمادگی تغییر در کتابخانه های نهاد، بهتر است با آموزش ها و همراهی مدیران ارشد، فرهنگ سازمانی کتابخانه ها برای پذیرش و هم راستایی با تغییرات آماده شود.

چکیده هدف: در این تحقیق سعی بر آن شده است تا با در نظرگرفتن متغیرهای موثر بر مکان استقرار کتابخانه های عمومی در شهر رشت و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (ساج)، چگونگی توزیع فضای عمومی و برنامه ریزی مکان بهینه آن مورد بررسی قرار گیرد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش اجرای آن توصیفی - تحلیلی است که بر اساس محدوده خدماتی مصوب شهرداری شهر رشت، در محیط (سامان)ه اطلاعات جغرافیایی و بر اساس مدل AHP انجام گرفته است. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که کتابخانه های عمومی شهر رشت متناسب با نیاز مردم و به صورت مناسب توزیع نشده و این شهر با کمبود کتابخانه های عمومی مواجه است و حتی منطقه 5 شهر رشت فاقد هر گونه کتابخانه در وضع موجود است. برای پیشنهاد مکان بهینه برای احداث کتابخانه ها، با تهیه چهارده لایه اطلاعاتی مختلف و در محیط نرم افزار ARC GIS و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از (سامان)ه اطلاعات جغرافیایی و کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی، 19 باب کتابخانه در سطح مناطق پنج گانه پیشنهاد شد. اصالت/ارزش: مقاله حاضر درصدد است تا با ارزیابی مکان استقرار کتابخانه های عمومی شهر رشت، ضمن بررسی میزان انطباق وضعیت کتابخانه های عمومی این شهر با معیارهای مکان یابی، مکان های مستعدی برای ساخت کتابخانه های جدید پیشنهاد نماید.

دسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائه موفقیت آمیز خدمات کتابخانه عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان بالفعل و بالقوه را به حداکثر برساند بنابراین مکان یابی صحیح عناصر و خدمات شهری در شهرها با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیای بدون شک حرکتی در جهت تحقق اهداف برنامه ریزی شهری است. در پژوهش حاضر پس از جمع آوری داده های پایه از تعداد کتابخانه های عمومی مورد نیاز و وضعیت استقرار کتابخانه های عمومی شهر سقز و تشکیل پایگاه اطلاعاتی در قالب دو معیار سازگاری و مرکزیت، در محیط (سامان)ه اطلاعات جغرافیایی (ساج) بر اساس معیارهای تعیین شده، نقشه جداگانه تهیه و مورد ارزیابی قرارگرفته است در ادامه با ترکیب لایه های تهیه شده وضعیت کتابخانه های موجود مورد بررسی و نقشه نهایی موقعیت های مناسب برای احداث کتابخانه های جدید پیشنهاد گردید یافته های تحقیق نیز نشان داد که محدودیت عوامل طبیعی (موقعیت کوهستانی و وجود رودخانه در مرکز شهر) از یک سو و عدم توجه به محل کاربری های سازگار و ناسازگار از سوی دیگر باعث شده است که کتابخانه های موجود از موقعیت مناسبی برخوردار نباشند. بنابراین با توجه به نقشه نهایی مناطق بهینه شهر سقز تاسیس کتابخانه های عمومی جدید به صورت اقماری پیشنهاد می شود.